Retmind

VPN Nedir? Çeşitleri ve Faydaları Nelerdir?

VPN, sanal özel ağlar olarak tanımlanır. Virtual Private Network kelimelerinin kısaltması olarak kullanılır. Genel olarak şirketlerin şubeleri arasındaki iletişimi şifreleyerek güvenli iletişim sağlamasını amaçlamaktadır.

VPN,birçok farklı protokol ve teknolojiyi bir arada kullanmaktadır. Bir bilgisayardan karşı taraftaki diğer bilgisayar arasındaki iletişim kriptolama yapılarak güvenli bir tünel kurulması sağlanır.
Bu tünel içerisinden geçen veri şifrelendiği için araya giren veya girmeye çalışan kişiler yalnızca kriptolu veriyi görebileceği için güvenliğiniz sağlanmıştır. Bu kriptolama seviyesi ne kadar iyiyse gizliliğiniz de o kadar güvenli olur. Aynı zamanda tüm veri akışınızı (DNS istekleriniz de dahil olmak üzere) bu tünel içerisine aldığınız takdirde tam bir koruma sağlamış olursunuz.
Virtual Private Network terimi “Sanal Özel Ağ” olarak Türkçeye çevrilebilir.

En temel anlamıyla internete gerçek IP adresiniz gizlenip, farklı bir IP adresi üzerinden bağlanmanızı sağlayan hizmettir.VPN, bağlantınızı güvenli hale getirir ve herhangi bir ağa bağlanırken bağlantınızı şifreleyerek kimliğinizin tespit edilememesini de sağlar. Aradaki iletişim kriptolu olduğu ve sörf yaparken nereye gittiğinizin çözülememesi sebebiyle ülkenizdeki yasaklı, kısıtlanmış sitelere veya IP’lere yine VPN tünelleri üzerinden erişim sağlayabilirsiniz. VPN tüneli gönderdiğiniz, aldığınız tüm verileri kendisi şifrelediğinden 3. şahısların ne yaptığınızı görmesine izin vermeyen bir güvenlik sistemi olarak da kullanılabilir.

VPN Türleri Nelerdir?
VPN’leri yapılarına göre ayırdığımız zaman<strong> donanım</strong> tabanlı çözümler ve<strong> yazılım </strong> bazlı çözümler olarak ikiye ayırabiliriz. VPN çözümleri bilgisayarınıza veya mobil cihazınıza özelleşmiş bir ağ sürücüsü olarak kurulurlar. Genel olarak da işletim sistemleri üzerinde çeşitli VPN protokolleri de gömülü olarak sunulmaktadır. Yapmanız gereken VPN sağlayıcınızın ayarlarını girmek ve VPN’e bağlanmaktır.

Temel olarak VPN bağlantısı, karşı bilgisayara kadar olan veriniz kriptolama ile gizlilik sağlanarak internete VPN sunucusu işlevi gören bilgisayar üzerinden çıkış yapmanız üzerine tasarlanmıştır.

VPN Kullanım Amaçları
VPN ilk olarak kurumlar arasındaki iletişimi güvenli kılmak için kullanılmaktaydı. İnternet üzerindeki takip, gizlilik ihlalleri ve benzeri sonuçlar ortaya çıktıkça son kullanıcıların da tercih ettiği popüler bir uygulama haline geldi. İnternetin ilk zamanlarında VPN, farklı lokasyonlardaki kurumların birbiri arasındaki iletişimi güvenli kılmayı amaçlamıştır.

Bir örnekle açıklayalım:
Birkaç şubesi olan bir mağaza zinciri oluşturduğunuzu düşünün, bu şubelerin merkezi şube ile iletişim haline olması gerekiyor ve muhasebe kayıtları gibi hassas veriler için internet üzerinden şubeleriniz ile iletişime geçmek istiyorsunuz. Bu verileri alıp, gönderirken maalesef güvende değilsiniz. İnternet bağlantısı sağladığınız modemden, servis sağlayıcıya ve hatta aradaki iletişimi sağlayan diğer şirketlere kadar her noktada siber saldırganlarla karşılaşabilirsiniz. Şubelerinizi şirketinizin merkezine VPN uygulamaları üzerinden bağlantı sağlayarak gelip giden veriyi kriptolu bir şekilde iletirseniz. Hem güvenlik hem de gizlilik sağlamış olursunuz. Arada olan şirketler veya araya girebilecek bir saldırgan yalnızca kriptolanmış yani okunamayacak halde olan veriyi görecektir.

İnternette güvenlik ve gizlilik:VPN’ler internetteki veri akışının güvenliğini ve gizliliğini sağlamaktadır. İletişiminiz sekteye uğramadan güvenle hassas verilerinizi karşı tarafa iletebilirsiniz.

Kurum içi iletişim: Kurumlar diğer kurumlarla veya şirketler diğer şubeleri ve merkezleri ile VPN protokolünü kullanarak iletişim kurarlar. Bu sayede kurum verilerinin güvenliği sağlanmış olur.

Her VPN uygulaması güvenlidir demek doğru olmayacaktır. VPN türleri ve çeşitleri arasında birçok güvenlik farkı veyahut gizlilik soruları olduğunu söyleyebiliriz. VPN’in ortaya çıkış amacı güvenlik ve gizlilik sağlamak olsa dahi, günümüz teknoloji çağında maalesef ki birçok VPN çözümü için güvenlik ve gizlilik sorusu ön plana çıkmaya başladı. Ortaya çıkan bu soruların temel nedeni ise VPN hizmeti veren firmalardan kaynaklanmaktadır. VPN hizmeti konusunda öne çıkmış birçok firma bulunmaktadır. Son kullanıcılar veya kurumlar için hizmet sağlayan firmalar son kullanıcılara ücretli veya ücretsiz olarak VPN hizmeti veriyorlar. 

Bilgisayarınıza veya mobil cihazlarınıza indireceğiniz küçük bir yazılım ile basit bir şekilde kurularak hemen aktif edilebilirler. Bununla birlikte, VPN hizmeti sağlayan firmaların tamamına yakını, hiçbir şekilde trafik bilgilerini tutmadıklarını iddia ederek müşterilerine gizlilik ve güvenlik vaadinde bulunurlar.

Ancak son kullanıcı gizlilik sözleşmelerini okuduğunuz zaman gerekli görüldüğü takdirde bağlı bulundukları devletlerin kanun ve yasalarına göre suç teşkil eden durumlarda bilgi paylaştıklarını açıkça belirtilmiştir. Bu noktada maalesef ki bu firmaların kayıt tutmadığını söylemek doğru olmayacaktır. Özellikle de ücretsiz VPN hizmeti veren firmaların bu hizmeti kullanmaya başladığınız andan itibaren tüm trafiğinizi kayıt altına aldıklarını söylemek daha doğru olacaktır. Doğal olarak güvenlik ve gizlilik kavramları ortadan kalkmıştır. Bu konuya büyük firmalara siber saldırı yapan hacker gruplarının yakalanış hikayesindeki VPN firmasının rolünü örnek gösterebiliriz.Hacker'lar siber saldırı sırasında kullandıkları VPN firmaları sebebi ile deşifre edilebiliyorlar.

Diğer bir güvenlik riski ise VPN şifreleme mekanizmalarıdır. Eğer güçlü bir kriptolama kullanan VPN servisinden hizmet alıyorsanız güvenli olabilirsiniz. Ancak zayıf bir kriptolama kullanan, ücretsiz servisler üzerinden hizmet alıyorsanız güvenlik ve gizlilik elde ettiğinizi iki kere düşünmenizi tavsiye ederiz.

Sonuç olarak, VPN, internet teknolojisinin gelişmesi ve güvenlik ihtiyacının artmasıyla beraber her geçen gün daha önemli bir gereksinim olduğu gibi hacker'lar, devletler veya istihbarat teşkilatları tarafından da takip edilen bir uygulama haline gelmiştir.